Avrupa bugün sanayi şehirleri, tarım alanları ve ulaşım ağlarıyla şekillenmiş modern bir kıta olarak bilinse de geçmişte bambaşka bir kompozisyona sahipti. Binlerce yıl önce Avrupa’nın neredeyse tamamı sık, kadim ormanlarla kaplıydı; Araştırmalar, kıtanın yaklaşık %80’inin bir zamanlar ilkel orman ekosistemlerinden oluştuğunu gösteriyor. Ancak o kadim ormanlar bugün artık yerini modern şehirlere bırakmış durumda. O ormanlardan geriye kalanlar ise Avrupa’nın dağlık ve erişimi zor bölgelerinde saklı durumda. Özellikle Romanya’nın Karpat Dağları, bu ormanların en büyük kalıntılarından birine ev sahipliği yapıyor. Bu ormanlar, binlerce yıldır varlığını koruyan, iklim değişimlerine direnmiş, kendine özgü ekosistemleriyle “Avrupa’nın son vahşi kaleleri” olarak tanımlanıyor. Bu yüzden mümkün olduğunca muhafaza edilmeye çalışılıyor. Fakat son yıllarda bu alanlar ciddi tehdit altında. Yasadışı ağaç kesimi, yolsuzluk ve organize odun mafyaları, bu kadim ekosistemleri adım adım yok ediyor. Bu yok oluşa karşı mücadele veren çevreci grup Agent Green, şimdi Avrupa’nın kadim ormanlarını korumak için yapay zeka destekli sensörleri devreye sokuyor.
Agent Green, BioT Adlı Cihazlarıyla Ormanları Güven Altına Almaya Çalışıyor
Agent Green’in yürüttüğü bu yeni girişimin merkezinde, “BioT” adını taşıyan bir cihaz bulunuyor. BioT, ormanın derinliklerinde bir tür “elektronik bekçi” gibi çalışıyor. 360 derece ses algılama özelliğine sahip bu sensör, motorlu testere sesini bir kilometreye kadar mesafeden tespit edebiliyor. Cihaz, bu sesleri analiz eden bir yapay zekâ yazılımına bağlı. Eğer sistem bir kesim aktivitesi algılarsa, otomatik olarak uydu bağlantısı üzerinden konum verisi gönderiyor ve yetkililere veya saha görevlilerine anlık uyarı sağlıyor.
Ancak BioT yalnızca yasa dışı ağaç kesimlerini tespit etmekle sınırlı değil. Üzerindeki AI çipi, kuş sesleri, rüzgâr uğultusu ve diğer doğal sesleri de dinleyip tanımlayabiliyor. Bu sayede cihaz, hangi türlerin o bölgede yaşadığını belirleyerek bir biyolojik çeşitlilik haritası çıkarıyor. Toplanan bu veriler, hem orman ekosisteminin sağlığını izlemek hem de gelecekteki koruma planlarını şekillendirmek için kullanılıyor.
BioT projesi, çevreci topluluk Planet Wild’ın desteğiyle hayata geçirildi. Planet Wild, 10 adet BioT cihazının kurulumu, bir yıllık orman bekçisi devriyesi ve iki yıllık analiz süreci için finansman sağladı. Bu kapsamda yaklaşık 300 hektarlık bir alan, 7/24 dinlenip takip edilecek. Amaç, hem yasa dışı kesimlerin önüne geçmek hem de ormanın canlı dokusunu belgelemek.
Agent Green’in kurucusu Gabriel Paun, yıllardır Romanya’daki orman mafyalarına karşı mücadele veriyor. Paun, defalarca tehdit edildi, saldırıya uğradı ama geri adım atmadı. Şimdi bu teknolojiyle, yıllardır korumaya çalıştığı ormanların kendi kendini savunabileceğine inanıyor. Paun’un sözleriyle, “Orman artık sessiz kalmak zorunda değil; kendi sesini kullanarak kendini koruyabilir.”
